Anne Baba Çocuk Arasında Teknolojik Tartışma. TV-Bilgisayar Olunca...

Anne Baba Çocuk Arasında Teknolojik Tartışma. TV-Bilgisayar Olunca...

Günümüzde birçok çocuk için televizyon seyretmek neredeyse hayatin en önemli kısmıdır. Televizyon için ortalama ayrılan süre uyku ve okula gitmek dışında herhangi başka bir aktiviteye ayırdıkları zamandan daha fazladır. Çocuklar televizyon seyretmedikleri zamanları da bilgisayar yada video oyunları oynamak için iyi bir şans olarak görmektedir.

Ailelerin televizyon ve bilgisayar ile ilgili hakli endişeleri vardır. Yapılan bazı araştırma sonuçları bu kadar hareketli uyarıcılara fazla maruz kalan çocukların kitap, resim, yazı gibi hareketsiz uyarıcılara dikkat göstermekte zorlanabildiği yönündedir.Dolayısıyla okul ve okuldaki performans düşüklüğünde nedenlerden biri olarak da televizyon ve bilgisayar oyunları düşünülebilir.

• Televizyon programlarının yada bilgisayar oyunlarının, özellikle tekrarlanan şiddet öğeleri nedeniyle, çocuğun davranış ve tutumları üzerinde zarar verici etkisi olabilmesi, Televizyon, bilgisayar ve şiddet arasındaki ilişki tartışmalı olsa da, birçok araştırmacının birleştiği konu; bazı çocukların kişilik ve yaşadığı şartlar nedeniyle şiddet öğelerinden diğer kişilere göre daha fazla etkilenebileceğidir.Yine televizyon ve şiddet arasındaki bağ kızlara oranla erkeklerde daha güçlüdür. Bu nedenle şiddete eğilimi gösteren erkek çocuk annelerinin bu konuda daha da dikkatli olması gerekir. Özellikle ‘sempatiklestirilmis şiddet’ çocukların şiddeti içselleştirmesini hızlandırabilir. Çizgi filmlerdeki bu temel öğenin bazen çok etkili olabileceği unutulmamalıdır.
• Çocukların televizyon ve bilgisayarla çok vakit geçirmeleri sebebiyle, fiziksel egzersiz yada sosyal aktiviteler gibi onlar için daha yararlı olabilecek aktiviteleri yapmamaları ve düzensiz beslenmeleri,
  Televizyon ye da bilgisayar oyunu içerik olarak nasıl olursa olsun, çocuklar bunlara çok vakit ayırdıklarında onlar için daha yararlı olabilecek aktiviteleri yapamazlar. Çocuklar televizyon yada bilgisayar başında herhangi bir fiziksel efor göstermezler. Bu nedenle bazı kilo problemleri yasayabilirler. Çünkü araştırmalar televizyon karsısında daha fazla vakit geçiren çocukların televizyon karsısında daha az vakit geçiren çocuklara oranla daha çok kilo problemi olduğunu göstermiştir. Televizyonun çocuğun beslenmesi üstünde önemli bir etkisi vardır. Çok fazla televizyon seyreden bir çocuk reklamlarda gördüğü yiyecekleri seçme eğiliminde olur ve bu yiyecek ve içecekler genellikle yüksek miktarda yağ ve şeker içerir.
• Televizyon seyretmek yada bilgisayarda oyun oynamak için gece geçe kadar oturduklarından yeterli uykuyu alamamaları.
  Televizyon seyretmek yada bilgisayar oynamak için geç saatlere kadar uyanık olmak çocuğun uyku düzenini etkiler ve bu durum çocuğun ruhsal ve fiziksel sağlığı açısından zararlı sonuçlar doğurabilir. Birçok çocuğun odasında televizyon vardır, oysa çocukların odasında televizyon olmasına gerek yoktur, çünkü yatak odası uyumak içindir.

Belki de bu endişelerin içinde en endişe verici olanı televizyon ve bilgisayarla okul performansı arasındaki ilişkidir. Yapılan çalışmalarda; iki saatten fazla televizyon basında olan çocuğun muhtemelen yorgunluk nedeniyle okul performansında düşüş yaşadığı görülmüştür. Bu düşüşte okuma en kötü etkilenen alan olmaktadır, çünkü çok televizyon seyreden çocuk evde daha az ödev yapıp daha az okur.
Peki çocuklar televizyon seyretmemeli yada bilgisayar oynamalı mı?
Kesinlikle hayır. Televizyonun geniş anlamda uyarıcı ve eğitsel bir yönü varken, bilgisayarda oyun oynamak da el-göz koordinasyonunu ve uzaysal yetenekleri geliştirir. Hepimizin rahatlamaya ihtiyacı varda. Önemli olan bu aktiviteler için ne kadar zaman ayrılacağı ve çocukların sosyal, duygusal ve fiziksel gelişimleri için gerekli diğer fırsatları engellememesidir. Başka bir deyişle anahtar dengeyi tutturmaktadır.

Ne yapabilirsiniz?

• Ne izleyeceğinizi planlayın
  Çocuğunuzu televizyon programları ile ilgili pozitif seçimler yapması için teşvik edin. Seçtiğiniz program bittiğinde televizyonu kapatın, arka fonda bile açık kalmasına izin vermeyin.
• Çocuğunuzun odasına televizyon yada bilgisayar koymadan önce dikkatlice düşünün
  Çocuğunuzun odasında nasıl ve ne zaman televizyon yada bilgisayar koyabileceğinize karar vermek kolay olmayabilir. Hatırlanması gereken nokta yatak odasındaki televizyon yada bilgisayarın uykuyla rekabet edeceğidir. Ayrıca unutulmamalıdır ki, televizyonun düğmesine basıp açmak çok kolay iken, kapatmak bazen yetişkinler için bile zordur ve ciddi bir uğrası ister.
• Yatma zamanı hakkında kesin kurallar koyun
  Çocuğunuzun televizyon yada bilgisayar nedeniyle geç saatlere kadar oturmasına izin vermeyin, çünkü ertesi gün bundan etkilenecektir.
• Yemeklerinizi televizyon önünde izlemekten kaçının
  Bazı zamanlar hepimiz televizyon önünde yemek yeriz ancak bu alışkanlık haline gelmemelidir. Herselden öte, böyle bir tutum ebeveyn ve çocukların birbirleriyle konuşacakları önemli bir zamanı ortadan kaldırır.
• Bazen beraber televizyon izleyin
  Beraber televizyon izlemek çocuğunuzla program hakkında konuşmak için size fırsat yaratır ve size gerçek ile televizyon arasındaki farkı anlatma sansı verir.
• Televizyon rehberinin kölesi olmayın
  Favori programlarınızı kaydedin ve diğer aktivitelerinizin önüne gedmeyecek şekilde onları belirli zamanlarda izleyin. Programları kayır etmek çocuğunuzun ne izlediği ile ilgili size kontrol de sağlayacaktır.
• Bebek bakicisinin yedeği olarak televizyonu kullanmayın
  Kendinize bir mola vermek için bazen bunu yapabilirsiniz ama alışkanlık haline getirmeyin.
• Kendiniz iyi bir örnek oluşturun
  Televizyon karsısında her gece saatlerce oturup sonra çocuğunuz aynisini yaptığında şikayet etmeyin. Yapılan çalışmalar, ebeveynlerinin televizyon izleme davranışının çocuklarını etkilediğini ortaya koymuştur.
• Tatil için plan yapın
  Okul tatillerinde bazı kurallar koyabilirsiniz. Örneğin, akşamüstü 4’ten önce televizyon seyredemezsin gibi. Bu tip bir yaklaşım çocuğunuzun başka aktivitelere yönelmesini sağlar. Onu arkadaşlarını çağırması için yada yapacak başka aktiviteler bulması için teşvik edebilirsiniz.
• Çocuğunuzu başka hobiler için teşvik edin
  Spor veya balca fiziksel aktivitelere düzenli olarak katılması için çocuğunuzu teşvik edip onu destekleyin. Çocuklara televizyona alternatif çekici teklifler sunulursa, genelde kabul ederler.

Feriha Şenkaya DildarUzman Pedagog