Velofarengeal yetmezlik konuşma esnasında velofarengeal açıklığın kapatılamaması durumudur. Velofarengeal yetmezliğin en sık görülen nedeni ise sekonder damak yarığı ve submüköz damak yarığı olgularıdır. Daha az sıklıkla, nöromuskuler anomaliler, adenoidektomi, doku defektleri, faringomegali ve nedeni bilinmeyen konjenital velofarengeal yetmezlikler gelir. Damak yarığı ile doğan bebeklerin işitme testlerinin ve dil gelişimi açısından muayenelerinin erken dönemde yapılması çok önemlidir. Ameliyat öncesi bunların yanı sıra orta kulağın durumu da mutlaka değerlendirilmelidir. Damak yarığı ameliyatının en önemli hedefi konuşmanın anlaşılabilir hale gelmesidir. Ancak ameliyatın yapılması ile tedavi bitmemektedir. Konuşma patolojisi her zaman mekanik problemin düzeltilmesi ile çözülemeyeceği için odyolog, konuşma terapisti, dil gelişimi uzmanı, otolaringolog, psikolog, pediatri uzmanları, ortodonti-pedodonti-protez uzmanlarını içeren diş hekimlerinden oluşan multidisipliner bir takımın plastik cerrahlar ile birlikte çocuğu yakından takip etmesi çok yararlı olacaktır.
Burun pasajının, yumuşak damağın, dil kökü ve küçük dil ile yutak boşluğunun ve çenenin yapısal sorunları da konuşma bozukluklarına yol açabilen sayısız nedenler arasında yer almaktadır.
Velofarengeal yetmezlik terimini, yumuşak damak ile farengeal duvarların oluşturduğu sfinkterin yetersizliğini tanımlamak için kullanmaktayız. Velofarengeal sfinkterin konuşma esnasında bazı harfleri çıkartabilmek için kapanması gereklidir. Konuşurken, eğer tam kapanmazsa hava buruna kaçmakta ve burun kaçağı veya türbülans oluşturmakta, konuşma rezonansı hipernazal biçim almaktadır. Hasta, yüzünü buruşturarak anterior naresi kapatıp hava akımını kesmeye çalışan bir davranış geliştirmektedir.
Bu hastalarda, sendromlar açısından aile hikayesi önemlidir. Orta kulak, östaki tüpü fonksiyonları, beslenme zorlukları yaşayıp yaşamadığı, varsa adenoid ve tonsil cerrahisi değerlendirilmektedir. Submukoz damak yarığına, levator kas pozisyonuna dikkat edilmektedir. Ayrıca, kardiak sorunlar Velokardiyofasial sendroma işaret edebilmekte ve kötü prognozlu olup, bu hastalarda aynı zamanda öğrenme güçlüğüyle karşılaşılmaktadır.
Nazal endoskopi ve fleksibl endoskopi yapılırken çocuktan hece ve cümle tekrarları istenir ve kayıt yapılır. Ancak nasoendoskopi damağın aktif olarak mı, yoksa dil tarafından pasif olarak mı kaldırıldığı üzerine ipucu vermemektedir. Lateral videofloroskopi ise velofarengeal kapanmada damak fonksiyonu ile ilgili objektif bilgiler vermekte, levator kas pozisyonunu belirlemektedir.
Velofarengeal yetmezlik tedavisi farengoplasti, posterior farengeal duvar oluşturmaya yönelik lateral farengeal duvardan flep alınması ya da oral yolla doku implantasyonu olmakla birlikte, burundan soluk alma zorluğu, obstrüktif uyku apnesi gibi sorunlar yaratabildiğinden, öncelikli yöntem damak fonksiyonlarını kas düzeltme yöntemleri ile düzeltmeye çalışmak olmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder