KONUŞMA PROBLEMİNE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

KONUŞMA PROBLEMİNE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

       Konuşma problemi olan çocukların kendilerini sabırla dinleyecek ve konuşmalarını ödüllendirecek birine ihtiyaçları vardır. Konuşması anlaşılmayan çocuğun ne demek istediğini anne, babası ve sınıftaki diğer çocuklarla işbirliği yaparak yardım edilir.Bir şeyi öğretirken önce dikkatini çekin, sonra konuşma gelişimlerine uygun bir dille konuşun.Örneğin, 2-3 kelimelik cümlelerle konuşuyorsa, siz de aynı tipte cümlelerle konuşun; konuşmanızı el ve yüz hareketleriyle destekleyin.

MODELLEŞTİRME:

Çocuğun söylediği kelimeleri düzelterek, tekrar ederek yeni modelleştirme yaparak konuşun. Örneğin: Çocuk, '' ben bisiklete binmek istiyorum.'' Derse, siz de'' sen bisiklete binmek istiyorsun'' diyerek tekrarlayabilirsiniz.

CÜMLELERİ UZATMAK:

       Çocuğun söylediğine bir şeyler ekleyerek, yani cümleyi uzatarak konuşmakla onlara ayrıntılı konuşabileceklerini göstermiş olursunuz. Örnek: çocuk, ''Ali koşuyor'' derse siz, ''Evet Ali yol üzerinde koşuyor '' diyebilirsiniz.

        Çocuğu Konuşmaya Teşvik Etmek İçin :

1)    Çocuk bir şeyler yaparken onunla konuşun, çünkü böyle bir durumda bütün dikkatini yaptığı iş üzerinde yoğunlaştırdığından konuşmaya daha hazırdır.

2)   Adını, adresini söyleme gibi bilgileri öğretip tekrar tekrar sorabilirsiniz.

3)   Sevdikleri faaliyetlerle ilgili kelimeleri kullanınız.

4)   Genellikle çocuğu daha uzun konuşmaya mecbur eden, sonu açık sorular sorun. Örneğin: 1000 lira ile ne alabilirsin?

5)   Çocuk konuşurken mutlaka dinleyin.

6)   Sınıf öğretmenlerinin dikkat edeceği diğer hususlar;

7)   Çocuğu konuşmaması veya kötü konuşması yüzünden herhangi bir şekilde damgalamayın ve damgalamasına izin vermeyin.

8)   Konuşması üzerinde aşırı bir titizlik göstermeden onu sakin bir şekilde dinleyin.

9)   Konuşması üzerine yöneltmesine sebep olmayın.

10) Çocuk konuşurken dudak hareketlerinden çok gözüne bakınız.

11)  Sınıfta çocukların rahat konuşabilecekleri ve sorular sorabilecekleri sıcak bir ortam yaratın.

12) Çocukla samimi ve candan ilgilenin, ona sevgi ve şefkat gösterin, sınıfta kendisini güven içinde hissetmesini sağlayın.

13) Çocuğun yapabileceğinden fazlasını beklemeyiniz.

14) Sınıfta şiir, okuma ve sözlü çalışmalar yapıldığında kendisi için özel tedbirler alın, ezbere ödev verilecekse kısa ve kolay olmasına dikkat edin.

15) Sınıfta koro çalışmaları, marşlar ve diğer müzik, ritim faaliyetleri konuşmasını ilerletmesine yardımcı olabileceği gibi dikkatini konuşması üzerinden uzaklaştıracağından yaralıdır.

16) Aileyle işbirliği yapın ve sizin, okulda kazandırdıklarınızı onların evde bozmamalarını sağlayın.

17) Başarılı olduğu, iyi yaptığı işlerle kendini sınıfa kabul ettirmesi için fırsatlar verin.

18) Sınıfın çocuğa karşı olan tavrını kontrol edin, ona gülmemelerini ve alay etmemelerini sağlayın, bunu da çocuk sınıfta yokken yapınız. Arkadaşlarının konuşmasının şimdilik böyle olduğunu fakat kısa zamanda onun da normal şekilde konuşabileceğini, özellikle ona gülmeden sakin bir şekilde dinleyerek yardım ederlerse daha kısa zamanda başaracağını sınıfa anlatmak gerekir.

KLASİK DÜZELTME YÖNTEMİ:

         Çocuğun Yanlış konuşması psikolojik sorunlardan da kaynaklanabilir. Düzeltme yöntemi olarak:       

• Yürüyerek baba kalem ver dedirtilebilir. Çocuğun dikkatini kendi eksikliğinden uzaklaştırmak gerekir. Adım attırılır, cümle bitince durdurulur. Diş arasına kalem koydurulup konuşturulur.
• Hikâyeler öfkeli ve acıklı abartılmış olarak okunur, aynı şekilde anlatması istenir.
• Doğal ortamda uyarıcılar verilir. Örneğin: sabun köpürtülür ve sabun budur köpürür denir.
• Ayna karşısında kelimeler söylenerek tekrar ettirilir.
• Hangi harfleri söyleyemiyorsa, o harfler daha çok tekrar ettirilir.

         Kekeleyen çocuğu sabırla, dikkatle dinlemek, dudaklarına bakmamak, gözlerine bakmak, düzgün konuştuğu zaman da mutlaka görmek ve ödüllendirmek gereklidir. Temel kaide; kekelediği zaman görmemek, duymamak; düzgün konuştuğu zaman da ise görmek, duymak ve ödüllendirmektir.

1.   DEVRE KEKEMELİĞİ ( TUTUKLULUĞU) VAKALARINDA SINIF ÖĞRETMENİNİN DİKKAT EDECEĞİ HUSUSLAR

1)    Çocuğu hiçbir zaman KEKEME diye damgalamayınız. Siz damgalarsanız o da kendini kekeme görmeye başlar. Eğer çocuğu damgalamazsanız çocuk kendiliğinden bu devreyi tehlikesizce atlatır.

2)   Konuşması üzerinde aşırı bir titizlik göstermeden onu sakin bir şekilde dinleyiniz.  Endişeden uzak olunuz. Kendi endişenizi çocuğa aktarabilirsiniz. Çocuk bir şey söylemek istediğinde aceleye ve telaşa kapılmadan söyleyebileceği kadar zaman veriniz.

3)   Sizin ve diğer arkadaşlarının iyi, sabırlı dinleyiciler olduğunuzu hissettirin.

4)   Çocuk kekelediği zaman '' Dur, acele etme'' , '' yeniden başla'', ''önce derin bir nefes al''gibi uyarılarda bulunmayınız. Bütün bunların onun konuşmasına daha çok dikkatini çekmekten başka bir işe yaramaz. Bu ise çocuk için zararlıdır

5)   Çocuk konuşurken dudak hareketlerinden çok gözüne bakınız

6)   Sınıfta yaratacağınız hava kekeme çocuk için çok önemlidir. Sınıfta rahat bir hava yaratınız. Çocuklarınız gergin olmasın ve sıkılmasın

7)   Sıkı disiplinden sakınınız. Alay ve acı şakaları disiplin vasıtası olarak kullanmaktan sakınınız. Bu, kekeme çocuk için son derece zararlı bir sonuç verir.

8)   Çocukla samimi ve candan ilgilenip, ona sevgi ve şefkat gösteriniz

9)   Çocuktan yapabileceğinden fazla şeyler beklemeyiniz.

10)  Sınıf içinde çocuğun güven ve mutluluk duymasını sağlayınız.

11)   Sınıfın kekeme çocuğa karşı olan tavrını kontrol ediniz. Ona gülmemelerini, alay etmemelerini söyleyiniz. Bunu kekeme çocuk sınıfta yokken yapınız. Arkadaşlarının konuşmasının şimdilik böyle olduğunu, fakat kısa zamanda onun da normal şekilde konuşmayı kazanabileceğini, özellikle eğer ona gülmeden sakin bir şekilde dinleyerek yardım ettiklerinde bu güçlüğü daha kolay yenebileceğini sınıfa anlatmak gerekir. Bu konuda sizin tutumunuzun söylenenlerden daha etkili olabileceğini hiçbir zaman gözden uzak tutmayınız.

12)  Sınıfta şiir okuma veya sözlü çalışmalar yapıldığında kekeme çocuk için özel tedbirler alınız. Ezber ödev verilecekse kısa ve kolay olmasına dikkat ediniz. Başarılarını görüp takdir ediniz.

13)  Sınıfta koro halinde çalışmalar, toplu marşlar ve diğer müzik, ritim faaliyetleri kekeme için faydalı olabileceğinden bu tip çalışmalara yer veriniz.

14)  Başarılı olduğu, iyi yaptığı işlerle kendini sınıfa kabul ettirebilmesi için fırsatlar hazırlayınız.

15)  Kişisel kusurları varsa azaltmaya çalışınız ve bu hususta tedbirler alınız.

16)  Çocuğun yanında onun kusurları hakkında konuşmayınız.

17)  Kekeme çocuğa konuşma ödevleri, müdüre iletilecek bir haber veya mesajı iletme ödevi veriniz.

18)  Aile ile işbirliği yaparak sizin yaptıklarınızı onların evde bozmamalarını sağlayınız. Aileyi iyi tanımaya çalışınız.

KEKEMELİK VAKALARINDA ANA-BABAYA DÜŞEN GÖREVLER

1)    Çocuğun konuşmasının akıcılığında bir düzensizlik fark edilince kekemelik korkusuna kapılmamak, özelikle bunu çocuğa duyurmamak gerekir.

2)   Aile içi ilişkilerin iyi kurulup sürdürülmesi önemlidir. Ufak tefek ilişki bozukluğu olduğunda bunun çocuğa duyurulmamasına özen gösterilmelidir.

3)   Çocuğun beden ve ruh sağlığının düzgün olması, konuşması için önemlidir. Buna özen gösterilmelidir.

4)   Konuşma açısından çocuğun öğretmeni ve diğer uzmanlarla işbirliği yapılması ve bunun eşgüdüm içinde sürdürülmesi önemlidir.

5)   Kekeme, kekemelik kekeleme gibi sözcükleri kullanmaktan sakının. Bunun yerine çocuk kekelerken ne yapıyorsa onu kullanınız. Tekrar, uzatma, tutulma, irkilme gibi.

6)   Çocuğun konuşmasını olduğu gibi kabul ediniz. Siz kabul ederseniz çocuğun kendisi de kabul eder, konuşmak için sinirlenmez ve konuşma kaygısı geliştirmez.

7)    Çocuğun evde en az kekelediği durum ve koşulları tespit ediniz ve o koşullarda çocuğu konuşturunuz.

8)   Eğer çocuk kekemeliği için çok duyarlı davranmazsa, arkadaşlarının onunla daha az alay edeceklerini ya da etmeyeceklerini anlamalı. Bu yüzden çocuğa kendi problemini gülmece açısından görüp ele almasına yardımcı olunmalı.

9)   Çocuk kekelemeden konuştuğunda farkına varmak ve beğeniyi belli etmek gereklidir (çok iyi, pekala, veya olumlu bir bakış şeklinde...)

10)Konuşurken çocuk belli bir tutulma gösterirse dikkati hemen başka tarafa çekilmelidir. Böylece takılmanın sıkıntısını fazla çekmemiş olur.