ÇOCUĞUNUZU MOTİVE ETMENİN 5 YOLU
"EVET, BAZEN
YANLIŞ YAPARIZ AMA PES ETMEYİZ. PES ETMEK YOK, YENİDEN DENEYEBİLİRİZ"
"Çocuğum ödevini yapmıyor", "Çok
dağınık", "Ayakkabısını bile ben bağlıyorum", "İstese
doktor olacak ama hiç hevesli değil" gibi düşüncelerinin dışına çıkmanın
sizce de zamanı gelmedi mi?
ÇOCUĞUNUZ BİR YARIŞ ATI DEĞİL
Her şeyden önce çocuğu, bir yarış atı ya da dahi olması
beklenen üstün varlık kavramlarının ötesinde değerlendirmeliyiz. Onlara, var
olma deneyimi yaşayan, kendini her saniye geliştiren, hayatı büyüklerden
öğrenen, oyunla, soruyla, hayalle beslenen zihinler ve bedenler olarak
bakmalıyız. Motivasyon kelimesi gündelik anlatımımıza gireli çok oldu. Sıklıkla
duygu durum yani “moral” gibi kullanılıyor ama aslında “güdülenme” anlamına
gelen güçlü bir kavram. Motivasyonun sözlük anlamı; kişinin kendisini ya da
başkalarını, istenilen fiziksel ya da ruhsal duruma getirmek için uyguladığı
psikolojik stratejidir. Bireyin, kafasında belirlediği ya da ihtiyaç duyduğu
noktaya erişmek adına kendini ve çevresini yönlendirebilme becerisi olarak
baktığımızda gerçekten de ciddi öneme sahip olduğunu görüyoruz. Kendini
gerçekleştiren birey haline gelmenin hayattaki en önemli hedef olduğuna
inanıyorum. Anne babaların da en önemli rehberliği, çocuklarını kendilerini
bilen, “var olduklarının” farkında bireyler olarak yetiştirmeleri diye
düşünüyorum. Peki, çocuğunuzu motive etmek için neler yapabilirsiniz.
İşte çocukları
motive etmenin 5 yolu...
PROBLEMLERİNİ KENDİSİNİN ÇÖZMESİNİ SAĞLAYIN
Çocuklar problem
çözme becerilerine sahip olduklarında, yaşamlarını büyük bir beceri ve
başarıyla deneyimliyorlar. Acıktıklarında, susadıklarında, arkadaşları oyuncağını
kırdığında, öğretmeni onu üzdüğünde, serviste istediği koltukta oturmadığında
bırakın düşünsün. Bunu nasıl çözebilir? Araya giren, çözen, önleyen ebeveyn
olduğunda çocuk şartlar karşısında siz olmadan nasıl yol alacağını öğrenemez.
MASALARI, KAPILARI DÖVMEYİN! “Kötü masa al sana ah ah!” Minicik bir düşme
kazasında bile suçu masaya atıyorsak, çocuk yaşamın akışında kendi rolüne nasıl
bakacak? “Gel bakalım canın çok acıdı değil mi? Sanırım salona girdiğinde biraz
daha yavaşlamalısın. Koridorda koşmanda sakınca yok ama masa ve sehpaların
sivri yerleri senin için tehlikeli” diyerek yaklaştığınızda belki “Evet annecim
ben bir daha burada koşmayayım” demeyecek ama en azından siz masayı dövmekten
daha anlamlı bir konuşma yaptınız.
ANLAMLI KONUŞMALAR YAPIN
Bir çizgi filmde “Evet bazen yanlış yaparız ama pes
etmeyiz. Yoo, pes etmek yok, yeniden deneyebiliriz” diyordu. Bu cümleyi çok
sevdim. Henüz iki yaşında olan oğlum elindeki oyuncağın parçasını takamadığında
kızıp fırlatırken bu cümleyi söylemeye başladım. Bana boş boş bakıp işine devam
ediyordu. Üç yaşına geldiğinde bir gün zorlandığım bir konuda bana “denemeye
devam et anne pes etmek yook!” dedi. Çocukları motive etmek, çocukları mutlu
etmek değildir. Onları koşullara karşı deneyimli ve cesaretli hale getirebilmektir.
Hayata dair şeyler hakkında çocuğunuzla anlamlı konuşmalar yaptığınızda
farkındalığı çok daha yüksek olacaktır. Bu konuşmalar, bilgiçlikten ve öğütten
uzak olmalıdır. “Bazen arkadaşlarla bunu yaşarsın, bazen doğruları konuşmayan
insanlar görürsün, bazen canın hiç ödev yapmak istemez” vb. içerikte bilgi ve
deneyimlerinizi aktarabilirsiniz.
ÇOCUĞUNUZUN KUSURLARINI KUCAKLAYIN
Yok saymayın,
görmezden gelmeyin ya da acımasızca yaklaşmayın. Önce kabul edin. Onu “olduğu
gibi” kabul edin. Kıyaslamayın, rencide etmeyin. Yaşamını sıkıntıya sokan
yönlerini geliştirmesini sağlayın, ciddi durumlarda destek alın ama ona “ondan
rahatsız olduğunuz” hissini vermeyin. Bir uzman desteği almak çok iyi bir fikir
olabilir ama bunu da çocuğa nasıl lanse ettiğiniz çok önemli. Bazen
danışanlarım çocuklarına “Artık baş edemiyorum, seni bir psikologa götürme
zamanı geldi” dediklerini söylerler. Böyle bir cümleden sonra çocuk terapiye
de, psikologa da dirençli hale gelecektir.
KİŞİLİĞİNE YATIRIM YAPIN
Onu ne
kadar çok sevdiğinizi ifade edin. Ödülleriniz de yaptırımlarınız da aşırı
olmasın. Onu nadide ve mükemmel bir hale getirmeye çalışmayın, sadece yanında
olun, rehber olun, farkındalığını arttırın. Sorumluluklar verin. Siz olmadan
bir şeyler deneyimleme fırsatı verin. Takım sporlarına ve sanata yönlendirin.
Bize bunlarla gelmeyin ödevini yapsın yeter diye düşünüyorsanız, hiç korkmayın,
çocuğunuza kendini yaşamda nasıl motive edeceğini öğrettiğinizde, ödevlerini ve
derslerini de daha iyi yapacaktır. Ama
yaşamdaki başarının sadece ödev yaparak ve okul birincisi olarak gelmediğini,
kendini tanıyan ve yaşamda güçlü duran bireylerin hem mutlu hem de başarılı
olduklarını unutmayın.
Uzman Klinik Psikolog Göksu Telmaç
http://www.hurriyetaile.com/cocuk/cocuk-psikolojisi/cocugunuzu-motive-etmenin-5-yolu_20749.html?utm_source=copy-paste&utm_medium=copy-paste&utm_campaign=copy-paste-with-url
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder