21 Ocak 2016 Perşembe

Çocukların uyku saati ile ilgili kurallar konulmalı

 

Çocukların uyku saatlerinin düzensiz olması hem onların günü yorgun geçirmelerine hem de anne ve babaların kendilerine hiç vakit ayıramamasına neden olur.Çocuğunuz için bir uyku vakti belirlediniz mi? Çocuğunuz her defasında bu saatleri ihlal mi ediyor? Çocuğun uyku düzeni nasıl sağlanır?


ÇOCUKLAR İÇİN SAĞLIKLI UYKU SÜRELERİ NE KADARDIR?
Çocuklar daha küçükken daha çok uykuya ihtiyaç duyarlarken, büyüdükçe daha az uykuya ihtiyaçları olur. Her yaş grubunun uyku ihtiyacı bu sebeple farklılık göstermektedir. Bebeğin uyku saatleri nasıl olmalı? Bebekler özellikle ilk doğduklarında 16-18 saat arası uyurlar. Onların gelişimi için de bu gereklidir. 2 yaşındaki çocuklar için 10-12 saat gece uykusu ve 2 saat gündüz uykusu yeterlidir. 3 yaşındaki çocuklar için 10-12 saat gece uykusu ve 1-2 saat gündüz uykusu yeterlidir. Peki, 4 yaşındaki çocuğun uyku düzeni nasıl olmalı? 4 yaşındaki ve 5 yaşındaki çocuklar için ise yine 10 saat gece uykusu ve 1-2 saat gündüz uykusu ideal sayılabilir. Bu yaşlarda çocuklar artık gündüz uyumaya ihtiyaç duymayabilirler.

ÇOCUKLARIN VAKTİNDE UYUMAMASININ NEDENLERİ NELERDİR?
Çocuklar tek başına kalmak ve sürekli ilgi görmek isterler. Çünkü o yaşta benlik duyguları çok gelişmiştir. Bu yüzden ilgi odağı olmak için uyumayı reddedebilirler. Bunun dışında karanlıkta uyumak ya da canavarların ona zarar vereceği gibi düşünceler onlar için korkutucu olabilir. Ya da evdeki gücü ve kontrolü ellerinde tutmak için uyumak istemeyebilirler. Odadaki fiziksel durum örneğin oda sıcaklığı, gürültü gibi etkenler de uyku istememelerinin bir sebebi olabilir.
ÇOCUKLARIN VAKTİNDE UYUMASINI NASIL SAĞLARSINIZ?
Çocuklar uyumak için sessiz, sakin ve uygun şartlar ararlar. Bu yüzden etrafta onun dikkatini çekecek şeyler bulunmamalıdır. Çocuğunuz uyumak için odasına gittiğinde televizyonu bir süre kapatabilirsiniz. Ya da sizin derin bir sohbete girdiğinizi gören çocuk buna katılmak isteyecektir. Çocuğunuz uykuya dalana dek evde sessiz bir ortam sağlamalısınız. Bir de çocuklarınıza sistemli bir uyku düzeni oluşturmak için önce dişlerini fırçalamalı, anne ve babasına iyi geceler öpücüğü vermeli ve yatağa gitmelidir. Daha sonra anne ya da baba uykuya dalmadan önce çocuğuna bir masal anlatmalı ve tekrar masal istemesi halinde yarına kadar beklemesi gerektiği söylenmelidir. Bu davranışlar sıra ile yapılırsa bir rutin oluşturulabilir. Çocuk uyumamak için sizi suistimal etmek isterse bile katı olmalısınız. Her gün bunu tekrar ederseniz bir süre sonra alışacaktır. Ayrıca çocukların hayal güçleri yüksek olduğu için odalarında cadıların ya da canavarların bulunduğunu söyleyip sizinle yatmak isteyebilirler ya da karanlıktan korkabilirler. Bu durumda ona masal okurken cadılar ve yaratıkların gerçekte olmadığını ona her masalda belirtebilirsiniz. Karanlıktan korkuyorsa bir gece lambası ile loş bir ortam yaratabilirsiniz. Çocuğunuzu bu konuda ödüllendirerek onu uykuya vaktinde gitmeye ikna edebilirsiniz. Örneğin bir hafta boyunca aynı saatte uyursa ona dondurma alacağınızı ya da arkadaşları ile parti yapabileceğini söyleyebilirsiniz.
 Okul başarısında uyku faktörünün etkisi

Okul başarısında sağlıklı uykunun etkisi araştırmalarla da test edilip onaylandı. Yapılan araştırmalar düzenli uyuyan öğrencilerin iyi uyumayanlara oranla daha iyi not aldıklarını ortaya çıkardı. Bununla da bitmiyor...

AZ UYUYAN ÖĞRENCİ DAHA DÜŞÜK NOT ALIYOR

Araştırmalar sağlıklı uyku uyuyan öğrencilerin, iyi uyumayanlara oranla daha iyi not aldıklarını ortaya koydu. İyi uyuyan öğrenci matematik problemlerini çözmede de başarılı.

Okula giden çocuklarda yetersiz uyku, psikolojiyi bozuyor, öğrenme becerilerini olumsuz etkiliyor. Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi Uyku Bozuklukları Ünitesi Bölüm Başkanı Dr. Sabri Derman, özellikle ana okulu ve ilköğretim çağındaki çocuklar için uykunun büyük önem taşıdığını söyledi. Derman “Uykuları yetersiz olan çocukların okuma, yazma ve matematik problemleri çözme becerileri bozulur. Sağlıklı uyuyanlara göre bu öğrencilerin daha düşük notlar aldığını açıkca gösteren araştırmalar var. Sebepsiz yere yorgun veya haşarı, duyarsız ya da aşırı huysuz ve tepkili, akıllı olduğu halde sosyal ve akademik başarısı sorunlu çocuklarda uyku kalitesine bakılmalı” dedi. Uykunun vücudumuzun değil, beynimizin dinlenmesi için şart olduğunu vurgulayan Dr. Derman “Aslında beyin uyku sırasında dinlenmez. Daha çok dışarıdan değil, vücuttan ve kendi içinden kaynaklanan verileri işler. Uyanıkken olduğundan çok çalışır. Her ne olursa olsun, anne-babaların çocuklarının uyku sağlığına en azından beslenmeleri ve genel sağlıkları kadar özen göstermeleri gerekir” diye konuştu.

Yetersiz uyku sanılandan daha yaygın

Michigan Üniversitesi’nde uyku üzerine yapılan bir araştırmayı örnek veren Dr. Sabri Derman, şunları söyledi: “Uykuları horlama nedeniyle bozuk olan 866 çocukta yapılan araştırmada normal uyuyanlara oranla üç kez daha sık davranış bozuklukları ve dikkat dağınıklığı, hiperaktivite gibi sorunlara rastlandığı saptanmış. 2.5 ile 6 yaş arası bin 500 çocukta yapılan bir başka geniş araştırma da 10 saatten az uyuyan çocukların kelime haznelerinde ve bilişsel becerilerinde, 10 saatten çok uyuyanlara oranla çok belirgin azalma olduğu saptanmış. Benzer araştırmalar, ergenlikteki gençlerde de uyku problemlerinin ve yetersiz uykunun sanıldığından daha yaygın olduğunu gösteriyor. Eksik uyku, öğrenme problemlerine ve performans düşmesine yol açar. Bu yaştaki gençlerde sıklıkla gece uykuya dalmakta zorluk, sık uyanma, dinlenmeden uyanma ya da çok zor ayılma ve gün içinde yorgunluk şikayetleri görülür. Bu şikayetlerle davranış bozuklukları, devamsızlık, öğrenme güçlüğü ve akademik başarısızlık arasında bir ilişki bulunuyor.” 

Biyolojik saatinizi koşullandırın

DR. Sabri Derman’a göre sağlıklı bir uyku için öncelikli olan biyoljik saatin koşullandırılması. İşte yapmanız gerekenler:

 Aynı saatte yatıp her sabah aynı saatte uyanarak biyolojik saatinizi koşullandırın.

Gün içindeki şekerlemelerde yarım saati süreyi aşmayın.

 Yatakta okumayın, chat yapmayın, mesajlaşmayın, TV seyretmeyin, telefonla konuşmayın ve abur cubur yemeyin

 Öğleden sonraları ve akşamları kafein içeren, sodalı içecekler tüketmekten kaçının.

 Yatağa karnınız aç girmeyin.

 Yatak odası sessiz, karanlık olsun

Yatmadan önce yoğun video oyunları, korku filmleri seyretmekten kaçının.

 Gün içinde karşılaştığınız dertleri, sorunları, endişeleri yatağa taşımayın.

20 dakikada uyuyamazsanız kalkıp başka bir odaya geçin. Kafanızı dağıtın ve uykunuz gelince tekrar yatağa dönün.

 Okul dışı aktiviteler çok zaman alıyorsa azaltmayı düşünün, ders çalışmaya zaman kalsın.

 Uyku sorunu 2 haftayı geçerse doktora gidin.

Cep telefonu gençlerin düşmanı

Ergenlik yaşındaki gençlerin çoğunun özel telefon konuşmalarını 02.00-03.00’e kadar uzattıklarına dikkat çeken Derman “Bu konuşmalar sadece uyku saatinden çalmıyor, uyuduktan sonra da uykunun kalitesini kötü etkiliyor. Ebeveynlerin uyku saatleri konusunda tatlı-sert bir disiplin içinde olmaları, sınırları belirlemeleri ve ödünsüz uygulamaları gerekiyor. Ailedeki diğer erişkinler de bu konuda uyum içinde davranmalı.



Sağlıklı bir birey olmanın yolu uykudan geçiyor. Uyku süresi ise yaşa bağlı olarak değişiyor.

3 yaşına kadar olan bebeklerde günde 12-14 
saat uyku gerekirken, 3-6 yaş arasındaki 
çocuklar için bu rakam 10-12 saat. 12 yaşına 
kadar olan çocukların uyuması gereken süre 
10-11 saat. 12-18 yaş arası için ise 8-9 saat uyumak yeterli.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder