DİKKAT EKSİKLİĞİNDE BELLEK ÇALIŞMALARI-3
BAK, RESMİNİ ÇEK, BAĞLANTI KUR:
Üç Temel Hafıza Becerisi
3. BAĞLANTI KUR - Zihinsel
Resimlerinizi Birbirine Bağlayın
Zihinsel resimleri birbiriyle
bağlamak (çağrışım kurmak) için teknikler geliştirmek neredeyse tüm hafıza
tekniklerinin temel bir unsurudur. BAĞ*LANTIKURbağlantıyı sonra
hatırlayabilmeniz için iki zihinsel resmi birleştirme sürecidir. Bu temel beceri
doğum günlerini, formülleri, ça*lışanların isimlerini vb. hatırlamanıza yardım
eder ve yüz*le bağlanan ismi bir daha asla unutmamanızı sağlar İki resmi
birbirine bağlamak için sadece iki zihinsel imgeyi de içeren yepyeni bir resim
yaratın. Birçok teknik BAĞLANTIKUR'uaşırı derecede etkili bir hafıza aracı
yapabilir.
Zihinsel Resimleri Etkili Bir Şekilde Bağlamak İçin
Teknikler
Bir imgeyi diğerinin üstüne koyun. Bir imgenin diğerinin etrafında
dönmesini ya da dans etmesini sağlayın,
Bir imgenin diğerine çarpmasını ya da
diğerinin için*den geçmesini sağlayın,
İmgeleri birbiriyle birleştirin ya da
eritin,
Bir imgeyi diğerinin etrafına sarın.
Birleştirme
Egzersizleri
1. Aşağıdaki her bir kelime çifti için ikisini de içeren,
bir durum ya da etkinlik hayal edin. Bir şekilde mantıklı ya da akla uygun olan
bir durum yaratın.
Telefon - sepet
Kâğıt atası - doldurulmuş
hayvan
Elma - polis memuru
Stetoskop - futbol
2. Şimdi
yukarıdaki kelime çiftlerine dönün ve her biri için tuhaf ya da mantıksız bir
durum hayal edin.
BAĞLANTI KUR hatırlanacak şeyleri birbiriyle
birleştirerek parçaları düzenleyen bağlantı yönteminin temelidir, ikinciyle
bir*leşen birinci parçayla başlayarak ve sonra üçüncüyle birleşen ikinci ve
devamıyla, fikirler ya da imgeler bir zincirin parçası olurlar. Zincirde ilk
bağlantıya başlarken bir numaralı parçanın bu özel listeyi yaratma amacınızı ya
da nedeninizi hatırlamanı*za yardım edeceğinden emin olun.
Bağlantı
kurmak özellikle bir liste yazmak uygunsuz ya da mümkün değilse (spor salonunda
çalışıyor, bir konferansta otu*ruyor ya da duşta olabilirsiniz) yapılacak bir
dizi alakasız işi ha*tırlamamız gerektiğinde yardımcı olur.
Eğer uzun bir
listeyi hatırlamamız gerekiyorsa bağlantı kur*ma yöntemi zihinsel resimleri
bağlamak için daha ayrıntılı bir yöntem olur ve bir öykü haline dönüşür. Öykünün
akışı ve gör*sel imgeleri bilgiyi geri getirmek için ipuçlarını sağlar. Öykü
sistemiyle öykünün akı*şı bir bağlantı bozuk olsa da listenin kalanının çoğunun
geri ge*tirilmesini sağlar.
Burada bir öykü hattında bağlantı
kurulabilecek tipik bir lis*te vardır:
Çöpü çıkar
New York'taki
kayınbiraderi ara
Mobilyacı Ayhan’ı ara randevu ver
Eser’e EFT
gönder
Yumurta al
Fikirleri bağlamak için ilk önce her görevi temsil
edecek tek bir imge seçeriz:
Çöp Torbası
Alper’in Yüz imgesi
Mobilyacı
Ayhan
Eser ve Para banknotları
Yumurta
Bilginin yerleşmesini
sağlamak için imgelere mantık dışı, canlı ya da duygusal ayrıntılar
ekleyebilirsiniz. Çöp torbasından, Alper’in imgesine, Alper ile Ayhan ya da
mobilya imgesine, oradan Eser ve para imgesine oradan da yumurta imgesine
bağlantı kurulara ilginç bir öykü ortaya çıkarabilirsiniz. Hayal gücünü
sınırsız, mantık dışı ve acayip biçimlerde kullanmak sizin elinizde
En
etkili bağlantı ya da çağrışımlar kendimiz yarattıklarımız, özellikle ilk
çağrışımdan çıkanlardır. Psikanalistler serbest çağ*rışım yöntemini insanların
duygusal olarak yüklü deneyimleri*ni ortaya çıkarmalarına yardım etmek için
kullanmışlardır. Ge*nellikle bir fikre olan ilk çağrışımımız en canlı olanıdır
ve en güçlü duygusal yükü ya da kişisel anlamı taşıyabilir, bu da onun çok kolay
bir şekilde hatırlanmasını sağlar.
BAĞLANTI KUR'un başka bir uygulaması
da kısa adlar ya da hatırlanacak şeylerin ilk harflerinden yeni kelimelerin
yara*tılmasıdır ki buna Akrostij yöntemi de denir. Bir kısa ad yaratmak için
önce hatırlanacak her par*çayı temsil edecek bir kelime düşünün, sonra
hatırlanacak her kelimenin ilk harfini kullanarak bir kelime
oluşturun.
Örnek: Hatırlayan bilir Biyoloji dersinde bir konu vardır ve
sıralaması önemlidir. İnterfaz, Profaz, Metafaz, Anafaz, Telefaz yani ilk
harfleri İPMAT kelimesini oluşturuyor ama ipmat kelimesinin bir anlamı olmadığı
için bizim ona anlam katmamız gerekiyor.
“İki Profesör Mahmut Abiyi
Tokatladı.” Böyle olduğunda hem imge hem bağlantı kurulmuş olur ve bilginin
kalıcılığı kesinlikle artar.
Ders konularını, formülleri, yapılacak
işleri, olayları ve her tipte listeleri hatırlamak için ne ka*dar çok BAK,
RESMİNİ ÇEK, BAĞLANTI KUR uygularsanız bu yöntem size o kadar kolay ve doğal
gelecektir. Bu üç temel be*ceri ileri hafıza antrenmanı için
yapıtaşıdır.
Birkaç Birleştirme Egzersizi Daha
Şu şeyleri
bağlayacak bir öykü düşünün: helikopter, sinema, kütüphane, yüzen ev, büyükanne,
kahve kupası. Sonraki beş bağlama egzersizini tamamladıktan sonra bu listeye
bakmadan öykünüzdeki şeyleri hatırlayıp hatırlamadığınızı kontrol
edin.
Aşağıdaki kelime gruplarının her birini bağlamak için tek bir görsel
imge yaratın:
Tel - oyuncak ayı - gül ağacı
Lamba - patates -
motosiklet
Klavye - kovboy - keşif balonu
Elma sosu - paraşüt -
otostopçu
Yarın yapmanız gereken beş şeyi sıralayın.
Şimdi yukarıdaki
listeyi hatırlamak için bağlantı sistemini kullanın.
Şimdi aynı liste için
öykü sistemini kullanın.
Aşağıdaki şeylerin her birinin ilk harfini
kullanarak tek kelimelik bir kısa ad oluşturun:
Fil- Battaniye- Ev- Elma-
Ağ
Nesnel Hafıza Testiyle Bir Deneme Daha
BAK, RESMİNİ
ÇEK, BAĞLANTI KUR'u okuyup uyguladıktan sonra hafıza yetenekleriniz zaten
gelişmiştir. Öğrenme ve hatır*lama becerilerinizi test edebilmeniz için nesnel
hafıza testini yapalım. Kronometrenizi alın ve 1 dakikaya kurun, sonra
aşağıdakilistede yer alan kelimeleri oku*yun ve
öğrenin.
Aşağıdaki kelimeleri 1 dakika kadar
çalışın:
Mürekkep
Kahve
Makinesi
Müzisyen
Gezegen
Atatürk
Gemi
Fenerbahçe
Karpuz
Galeri
Süreniz
dolduğunda sayfayı kapatın, kro*nometrenizi 20 dakikalık bir süreye kurun ve
başka bir şey yapın. 20 dakika sonra geri dönün ve hatırlayabildiğiniz ka*dar
çok kelimeyi yazın. Önceden bu tekniği uygulamadan elde ettiğiniz sonuçla bu
sonuçları karşılaştırdığınızda göstermiş olduğunuz başarıya
şaşıracaksınız.
Kaynak:
Şimşek, Ramazan, (2010)
Dikkat Dağınıklığını Önleme ve Beyni Etkili Kullanma Kılavuzu, (Hermes
yayınları) İmleç Kitap, İstanbul 2.Basım
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder