Hiperaktivitede
Öğretmenler Ne Yapmalı
Öğretmenler Hiperaktif çocukların eğitimlerinde
nelere dikkat etmelidir. Öğretmenler için Hiperkativiteyle başa çıkmada 25
Önerinin ayrıntıları...
çocuk eğer sınıf ortamına uyum sağlamakta aşırı
hareketliliğinden dolayı zorluk çekiyor ve her türlü eğitsel önleme rağmen sorun
devam ediyorsa okul Rehber Öğretmenine (Psikolojik Danışman) havale edilmelidir.
Eğer okulun Rehber Öğretmeni (Psikolojik Danışman) yoksa bağlı bulunduğu
rehberlik ve araştırma merkezine ayrıntılı gözlem formu ile müracaat etmesi
sağlanmalıdır. Daha sonraki sürelerde de öğretmen bu merkezle devamlı olarak
bağlantı kurmalı, yardım almalıdır.
Öğretmenler Hiperaktif çocukların
eğitimlerinde nelere dikkat etmelidir:
1. Hiperaktif çocuklar
sanıldığının aksine çevresinde kendisine yönelik her türlü davranışın hemen
farkına varır ve hemen tepki verirler. Siz çoğunlukla çevresinde olan
bitenlerden habersiz olduklarını sanırsınız ama bazen akranlarından daha çok
olan bitenlerin farkındadırlar. Dolayısıyla onları gerçek anlamda yüreğinizde
hissederek sevdiğiniz zaman hemen o da sizi en az sizin kadar sevecektir. Eğer
korku, acıma ya da zorunluluktan dolayı ‘severseniz’ bunu hemen anlayacak ve
sizden daha dürüst davranıp sizi sevmeyecektir. Severseniz işiniz o kadar
kolaylaşacak ki artık çocuk sorun olmaktan kurtulacaktır. Sevmezseniz ya da
çaresiz olarak ‘severseniz’ inanın sorun daha fazla büyüyecek ve “Ne yaparsam
yapayım olmuyor” noktasına gelecektir.
2. En önemli sorunun dikkat eksikliği
olması nedeni ile eğitimde en temel amaçlardan biri dikkatini daha uzun süreler
verebileceği farklı etkinlikler yaratmak olmalıdır.
3. Sınıf içinde devamlı
öğretmenin temas kurabileceği ve dikkatini dağıtmayı engelleyen bir yerde yani
en ön ve pencereden uzak bir sırada oturtulmalıdır.
4. Bu çocukların
eğitiminde ödev yaparken en iyi performans, ara vererek yaptıkları zaman alınır.
Bu nedenle uzun süreli ödevlerde sık sık ara vermesini sağlayın. Çalışma süresi
çocuktan çocuğa değişir. Bu nedenle en iyi zamanlama çocuğun sıkılmaya başladığı
anda verilen aradır.
5. İçinde varolan enerjinin iyi şekilde
değerlendirilmesinin yolu harekete ,açık ve geniş alana özgü oyunlardır. Bu
nedenle oyunun ve teneffüsün kaldırılması ya da kısaltılması gibi uygulamalar
yanlıştır. Tam aksine oyun ya da teneffüs gibi uygulamalardan daha çok
yararlandırılması sağlanmalıdır. Hatta çocuğun sınıf içinde ciddi anlamda sorun
yarattığı görüldüğünde, hemen sınıf dışı kısa bir görev verme ya da bahçede
koşarak tek başına tur atmasına izin verme gibi uygulamalara gidilmelidir.
6. Yoğun hareket gerektiren yüzme, basketbol, futbol, folklor gibi, sosyal,
sportif ya da kültürel etkinliklere katılımı sağlanmalıdır.
7. Sınıf
ortamının rahat ve kurallar açısından gevşek değil; katı ve sıkıcı özelliği
olmayan, ancak kesin sınırları çizilmiş kuralları olmalıdır.
8. Uzun süreli
olan ödevler küçük parçalara ayrılmalı, basamaklar halinde ve neden sonuç
ilişkisi ile verilmelidir.
9. Çocuğun iyi niyetli olarak yaptığı her çabayı:
eğer olumlu sonuçları olmuşsa destekleyin, olumsuz sonuçları olmuşsa görün, iyi
niyetinden yaptığını bildiğinizi söyleyin.
10. Ödül ve özellikle puanlara
dayalı ödül motivasyonu arttırır. Bu nedenle olumlu davranışları ile ilgili
başarılarını yıldız ya da grafiklerle göstermek her zaman yararlı sonuçlar
doğuracaktır.
11. Her türlü talimatlar, basit, yalın, somut ve kesin
olmalıdır.
12. Sık sık grup çalışması yaptırın. Bu yolla gruba kabul
edilmesinin keyfini yaşayacak, motivasyonu artacak ve kurallı yaşamayı/kurallara
uyum sağlamayı öğrenecektir.
13. Ders anlatırken olabildiğince görsel,
işitsel ve hareketli araçlar kullanılmalıdır. Mümkünse bu araçların kurulması ve
kullanılmasında ondan yardım alınmalıdır.
14. Sık sık tahtaya kaldırın ve
silmeniz gereken yazıları sildirin, sınıfta dağıtılması gereken materyalleri
onun dağıtmasını sağlayın.
15. Sık sık geri-bildirimde bulunulmalıdır.
16. Eyleme geçmeden önce durması, düşünmesi ve sonra uygulamaya geçmesi
söylenmelidir.
17. Sık sık ders anlatırken hareketli olmaya çalışılmalı,
olabildiğince durağan olmaktan kaçınılmalıdır.
18. Özellikle dikkatinin
dağıldığını hissettiğiniz zaman, ona yanıt verebileceğine emin olduğunuz
soruları sormalı ve sırasına yakın yerlerde bulunarak ders anlatmaya
çalışılmalıdır.
19. Ders içi ya da ders dışı zihinsel ve fiziksel
aktivitelere daha çok yer verilmelidir.
20. Çocuğun derste olmadığı bir
zamanda diğer öğrencilere açıklama yapılmalıdır. Bu açıklamada çocukla ilgili
olarak zaman zaman dikkatini toplamakta güçlük çektiğini, ancak iyi, yardımsever
ve iyi niyetli olduğunu, kendilerinin de onu aralarına alarak yardım etmeleri
gerektiği vurgulanmalıdır.
21. Sınavlarda dikkatinin dağınıklığı gözönüne
alınarak değerlendirme yapılmalı ve sınavlarda çok sıkıldığı hissedildiği zaman
ara verilerek sınav yapılmalıdır. Ayrıca sözlü sınavlarda daha başarılı olduğu
gerçeği unutulmamalıdır.
22. Bu çocuk için önlem alırken kıskanılacağı
olasılığı düşünülerek, mümkün olduğu kadar diğer çocukların dikkatini çekecek
aşırılıktan kaçınılmalıdır.
23. Kalabalık sınıflarda ders yapabilmesi daha
güçtür. Bu nedenle aile, okul seçiminde bu özellikleri de aramalı ve istekli,
ilgili ve tecrübeli öğretmenin yanı sıra mevcudu az olan sınıflarda okuması
sağlanmalıdır.
24. Genellikle erkek öğretmenler tarafından verilen eğitimde
daha başarılı sonuçlar alınmaktadır. Bunun nedeni de erkek öğretmenin otoriteyi
temsil etme özelliğinin daha belirgin olması olarak düşünülebilir.
25.
Sıklıkla sınıf değişikliği yapmak, bu çocuklar için olumsuz reaksiyonlar
göstermelerine neden olmaktadır. Ancak ciddi sorunların yaşandığı sınıftan
gerçek anlamda yararlanabileceği bir sınıfa geçtiği zaman çok olumlu sonuçların
yaşandığı da görülmektedir.
Yukarıda olabildiğince açık, yalın ve
uygulaması olası önerileri sınıfımızda uygulamayı başardığımız zaman, gerçek
anlamda sorun yumağı haline gelebilecek durum, daha henüz sorunlaşmadan önünü
almak mümkün olacaktır.
Rehberlik ve araştırma merkezlerine ulaşan
hiperaktif öğrencilerle ilgili yapılan çalışmalarda, eğer öğretmen doğruları
yakalıyabilmişse sınıf içinde ciddi anlamda herhangi bir sorun yaşanmamakta ve
çocuğun gelecekte çok farklı ve başarılı bir öğrenci olması avantajını da
beraber getirmektedir.
Çocuğun eğitiminde özellikle ilkbaşlarda rehber
öğretmen, rehberlik araştırma merkezi ve veli ile devamlı ve sıklıkla temas
içinde olmakta önemli yararlar görülecektir.
Herşey, sevmek ve yardıma
hazır olmakla başlar. Gerçek anlamda sevmeyi ve yardım almayı baaşardığınız
zaman, bunların eğitiminin çok da zor olmadığını göreceksiniz. Kimbilir, belki
de ileride insanlığa çok büyük bir armağan hediye etmenin haklı gururunu
hayatınız boyunca taşıyacaksınız. Çünkü bu çocuklar da sizi sevmişlerse, birgün,
nerede olursanız olun, sizi bulacak ve haklı gururunuzu yüzünüze haykıracaktır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder