Hiperaktif Çocuğu Olan Anne Babalar İçin
Disiplin Kuralları Rehberi
ANNE - BABALAR İÇİN DİSİPLİN KURALLARI
REHBERİ
Disiplin denince pek çok kişinin aklına ceza gelir.
Ancak
disiplin ceza vermek değil, eğitmek, bilgilendirmektir. Pozitif yöntemlerle
yapılan bu eğitimle çocuk özgüvenini ve kendi hareketlerini kontrol edebilme
yetisini kazanır.
- Çocuklar için disiplin neden
gereklidir?
Sizler çocuklarınızın ilk öğretmenlerisiniz.Disiplin
kurallarını koyarken zorlanabilirsiiniz. Bu nedenle disiplin neden gereklidir
sorusunu cevaplayarak sizlere yardımcı olmak istiyoruz.
- Onları korumak
için.
Genellikle büyükler çocuklarını kazalardan - kötülüklerden korumak
için (disiplin kurallarına) başvururlar.
Örneğin, bir anne çocuğunu yanan
sobadan uzak tutmak için onu uyarır; "Sobaya yanaşma, yanarsın,canın çok
acır."
- Sosyal beceriler
Disiplin kuralları çocukların başkaları
ile ilişki kurmasını kolaylaştırır. Kendi hareketlerini kontrol edebilme
becerisini onlara kazandırarak güven duygularını güçlendirir. Örneğin 12 yaşında
bir çocuk okul kurallarını arkadaşına hatırlatarak onu uyarır ve doğacak bir
problem veya çatışmayı ikisi için de engelleyebilir.
SINIRLARINI
BİLMEK
Disiplin, çocukların kabul edilen davranışları anlamalarına ve
hareketlerinin nerede başlayıp nerede bitmesi gerektiğini algılamalarına
yardımcı olur. Örneğin, altı yaşında bir çocuk yuvada sırasını beklemeyi, söz
alarak konuşması gerektiğini öğrenir.
DİSİPLİNİN FAYDALARI
-
Düşünerek kurallara uygun davranma becerisini geliştirme,
-
Hareketlerinin doğuracağı sonuçları mantık çerçevesinde algılamala,
-
Okul veya okul dışında başarılı bir yaşam sürdürmelerini sağlayacak bilgi ve
kuralları öğrenme,
- Diğerlerinin de uyduğu ortak kurallara göre
davranma,
- Aile ve toplumun değer yargılarını anlamalarına yardımcı
olur.
"Disiplinin amacı, çocukların problemler karşısinda kurallara uygun
ve mantıklı çözümler üretmelerini sağlamaktır."
DİSİPLİN CEZA
DEĞİLDİR
Disiplin ve ceza aynı şey değildir. Araştırmalar vurmak, tokat
atmak veya sözel saldırılarla disiplinin sağlanamadığını gösteriyor. Bu tip
cezalar kısa dönemde hızlı sonuç veriyor gibi gözükse de uzun dönemde kalıcı
zararlar doğurmaktadır. Fiziksel cezalar utanç ve umutsuzluk duyguları
yükleyerek çocuğun kendisine saygısını yitirmesine neden olabilir. Ayrıca çocuğa
şiddetin geçerli ve uygun bir davranış olduğu, güç kullanarak istediklerini elde
edebileceği kavramı öğretilmiş olacaktır.
Çocuklara doğru davranışı
öğretirken ceza yerine, nasıl davranıp nasıl davranmayacaklarını ve bunların
nedenlerini açıklamak gerekir. Büyükler yasaklar yerine geçerli olan
davranışların altını çizmelidirler.
Örneğin, "Giyeceklerini yere atma"
yerine "Lütfen giyeceklerini yerden kaldır çünkü yeri süpürmem gerekiyor."
demelisiniz.
Anne- baba ve okul disiplini
Evde uygulanacak
disiplin okuldaki davranışların temelini oluşturur. Okul disiplini de ev
disiplin kurallarının bir uzantısı olmalıdır. Okuldaki bir disiplin problemi
aile-çocuk ve öğretmenle birlikte çözülmelidir. Birlikte bulunan bu çözümler
çocuğun kendini istenilen şekilde disipline ederek kurallara uymaya teşvik
edecek ve düzgün okul-çalışma alışkanlıkları oluşturmasını sağlayacaktır.
Aileler okul kurallarını bilmeli ve desteklemelidirler.
Araştırmalar,
aile-öğrenci-öğretmen ve idarecilerin beraberce kuralları oluşturmasının en iyi
sonuçları verdiğini göstermiştir. Bu şekilde çocuklar disiplin kurallarını kendi
kendine uygulamaya teşvik edilmektedir.
Çocukların bu kuraları açık bir
şekilde anlamalaını sağlamak için "anlaşılır" yazılı bir form oluşturmakta
önerilebilir.
"Çocukların davranışlarını olumlu yönlendirmek için açık
kurallara ve istikrarlı bir tutuma ihtiyaç vardır. Okulda ve evde en etkin
kurallar, öğrenci-aile-öğretmen ve okul tarafından alınmış ve tatbik edilenler
olacaktır."
ANNE BABALAR İÇİN DİSİPLİN İPUÇLARI
İyi örnek
olun. Eğer çocuğunuzun problem çözmek için şiddete başvurmasını istemiyorsanız
fiziksel ceza vermeyiniz
Sınırları çiziniz ama çok sayıda kural
koymayınız.
Bir kural koymadan önce kendinize şunları sorunuz:
Bu
gerekli mi?/ Bu kural çocuğun sağlık ve güvenliğini sağlıyor mu?/ Başkalarının
haklarını ve mallarını gözetiyor mu?
Kurallar basit ve anlaşılır
olsun.
Aile Kuralları oluşturulurken çocuk ta katılırsa onları daha
dikkatle uygulayacak, daha az çiğneyecektir.
Çocuklar bir kuralı ihlal
ettiğinde sonucunun ne olacağını iyi anlamalıdırlar. Örneğin, 4 yaşındaki
çocuğunuzun tek başına karşıdan karşıya geçmesi yasaksa ve o bu kuralı ihlal
ederse cezasını uygulamaya kararlı olmalısınız.
Esnek olun. Bu kurallar
çocuklar küçükken geçerlidir. Ancak onlar büyüdükçe daha fazla özgürlük
isterler.
Unutmayın, her çocuk farklıdır. Onların kendilerini kontrol
etme becerilerini geliştirmelerine izin verin. Küçük çocuklar her zaman
kurallara tamamen uyacak beceriyi gösteremeyebilirler.
Örneğin, yemekten
önce kurabiye yemesine izin verilmeyen 5 yaşındaki çocuğunuz direnirse kurabiye
kavanozunu göz önünden kaldırara, ona sizce uygun başka bir yiyecek teklif
edin.
Çocuğunuza, sizi ve başkalarını rahatsız eden davranışları olursa
hemen söyleyin. Problemleri biriktirmeyin. Kararlı olun.
Ailenin diğer
bireyleriyle de disiplin kuralları konusunda hemfikir olun. Bu şekilde çocuk
kurallara uymadığı zaman neler olacağını bilecektir.
Çocuklarınızın iyi
davranışlarını, başarılarını övün. Onun çabalarını takdir ettiğinizi
bilsin.
Çocuğunuzla güç savaşına girmekten kaçının.
Disiplin,
kazanan ve kaybedenin olduğu bir oyun değildir. Siz çocuğunuzun kurallara
uymasını beklersiniz, o sizden dürüstlük bekler.
Onun sizinle aynı
fikirde olmayacağı zamanlar olacaktır. Buna saygı gösterin, pozitif öneriler
getirin. Eleştirmeyin. Eleştirmek ve dırdır etmekle çocuğunuzun gücenmesine,
kızgın olmasına veya kendini aşağılamasına neden
olabilirsiniz.
Bağımsızlık duygusunu ve sorumluluk almasını
destekleyin.
Espiri anlayışınızı kaybetmeyin.
Onları ne kadar çok
sevdiğinizi söyleyin. Uygun davranmadıklarında çocuğunuzu değil, o davranışı
sevmediğinizi açıkca belirtin ki sevginizden şüphe duymasın.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder